Invaziv arteriyel kan basıncı ölçümü

Hemodinamik monitörizasyon için yöntemin seçiminde, izlenmesi planlanan parametrenin klinik önemi ve izlenecek hemodinamik profilin iyi belirlenmesi gereklidir. Hastaya getirebilecegi masraf ve risk yaninda, izleyen hekimlerin sonuçlari degerlendirebilme, dogru kullanabilme yetkinlikleri de göz önüne alinmalidir. Bu derlemede; yanik hastalarinda kullanilan hemodinamik monitorizasyon yöntemlerine deginilecektir.

Türk Yogun Bakim Dernegi Dergisi ; 9 Özel Sayi Anahtar Kelimeler: Yanikli hasta, hemodinamik monitorizasyon, kan basinci monitorizasyonu, pulmoner arter kateterizasyonu, santral venöz kateter, sitopatik hipoksi ve near infrared spectroscopy Monitorizasyonun kelime anlami izlemektir.

Tipta monitorizasyon ise hastanin yasamsal fonksiyonlarinin izlenmesi ya da takip edilmesidir. Fizyolojik parametrelerin modern kateterler ve elektronik kateterizasyon cihazlari ile ölçülüp kayit edilmesi islemine monitorizasyon denir 1.

Monitorizasyonda temel prensip vücudun bazi bölümlerindeki oldukça spesifik biyofiziksel olaylari, elektriksel sinyallere dönüstürerek gözle görülebilir, ölçülebilir ve hatta bir grafik kagidina kaydedilebilir hale getirmektir 1,2. Hemodinamik monitorizasyon, kritik hastaligi olan hastanin vasküler sistemine invaziv kateter yerlestirilerek; kan hacminin ve kan dolasiminin gözlenmesini kapsar 3.

Hemodinamik monitorizasyon, hizli degerlendirme ve müdahaleye olanak veren, hastanin genel durumunun sürekli izlenmesini saglayan, kritik bakimda siklikla kullanilan teknolojidir. Yanikli hastada hemodinamik monitorizasyon, hastasinin vasküler sistemine invaziv kateter yerlestirilmesiyle, kan hacminin ve kan dolasiminin gözlenmesini ya da hastanin genel durumunun hizli degerlendirmesine ve müdahale edilmesine olanak veren, hastanin durumunun sürekli izlenmesini saglayan, kritik bakimda siklikla kullanilan teknolojilerden biridir 4.

Hemodinamik monitorizasyonun kan akimi ve oksijen tasinmasinin degerlendirilmesi için gerekli oldugu; çogu kez tek basina rutin fiziksel degerlendirmelerin kan basinci, kalp hizin, idrar çikisi beklenen sonucu vermedigi için hayati tehlikesi olan hastanin hemodinamik durumu hakkinda istenen sonucu dogru göstermedigi bildirilmistir 5.

Yanik hastalarinda hemodinamik monitorizasyon, yanik hasta bakiminin ana komponentini olusturur; kardiyorespiratuar performans hakkinda bilgi edinilmesini, dolasim sistemi ile ilgili bozukluklarin hemen fark edilip tedavinin baslanabilmesini ve tedaviye yön verilmesini saglar. Hemodinamik monitorizasyon bazi yüksek riskli yanik hastalarinda basli basina yogun bakima yatirma endikasyonu olabilen önemli bir karardir.

Hastaya getirebilecegi masraf ve risk yaninda, izlenmesi planlanan parametrenin klinik önemi ve izleyen hekimlerin sonuçlari degerlendirebilme, dogru invaziv arteriyel kan basıncı ölçümü özellikleri de göz önüne alinmalidir 6.

Hemodinamik monitorizasyon sayesinde, yanikli hastalarin bakimindaki resüsitasyon protokollerinde düzelme, solunum desteklerinde düzelme, hipermetabolik cevabin desteklenmesi, infeksiyon kontrolü, yanik yerinin erken kapatilmasi ve erken enteral invaziv arteriyel kan basıncı ölçümü gibi ana stratejiler son zamanlarda daha iyi anlasilmis ve yasam oranlarinda düzelme, hastane kalis sürelerinde kisalma, morbidite ve mortalite oranlarinda azalmayi saglamistir 7.

3. Invaziv monitörizasyon nelerdir?
4. If you do not accept these terms, please cease to use the "SITE.
6. Kardiyovasküler ortam
7. Arterlerdeki kan basıncı, arteriyel kan basıncı olarak adlandırılır.
8. Yüksek tansiyon evre 1 evre 2 risk

Yogun bakimdaki yanik hastasinin monitorizasyon ve takibi teknolojik gelismelere paralel olarak gelismistir 6. Hemodinamik monitorizasyon için izlenmesi istenen hemodinamik profile göre yöntem seçilir. Hastalarin hemodinamik monitorizasyonu organ invaziv arteriyel kan basıncı ölçümü saglanmasi için yol göstericidir. Sivi ve vazoaktif ilaçlar konusunda rasyonel kararlar verebilmek için yogun bakimcilarin hastanin önyükünü dogru olarak bilebilmeleri gereklidir.

Sistol öncesi gerilme veya önyük ise diyastol sonu hacimle oranlidir. Organ perfüzyonunun saglanmasinda önemli olan arter kan basinci monitorizasyonu ve önyükü belirlemede önemli olan santral invaziv arteriyel kan basıncı ölçümü basinç CVP monitorizasyonu, periferik venöz basinç PVP monitorizasyonu ve pulmoner arter kateterizasyonu yöntemleridir.

Hemodinamik Monitorizasyon Parametrelerinin Ölçümlendirilme Yöntemleri Invaziv yöntemler cilt veya deride igne ya da kateter veya cerrahi islemlerle penetre veya bir ölçüm araci ile cilt bütünlügünün bozulmasi, bir bosluga girilmesi ya da organa yerlestirilmesi transduser, vb söz konusudur 9. Hemodinamik monitorizasyon sisteminin iki bileseni vardir; bunlar elektronik sistemi ve sivi dolu tüp sistemidir Hemodinamik monitorizasyon teknolojileri ile kalbin pompa fonksiyonu, intravasküler volüm ve vasküler rezistans direnç hakkinda bilgi verir 9, Bu yöntemler hasta bakimi için son derece önemli ise de invaziv monitorizasyondan kaynaklanan riskler, özellikle kritik hastalarda potansiyel tehlike olusturmaktadir Bunun yani sira hemodinamik sonuçlarin degerlendirilmesinde yanlis sonuçlar alinmasi da her zaman mümkündür.

Invaziv invaziv arteriyel kan basıncı ölçümü yöntemlerle hastanin cilt bütünlügü bozulmadan cilt veya deride igne kateter veya cerrahi islem uygulanmasiherhangi bir bosluga anüs, trakea, vb ve dokuya yerlestirilmesi gerekmeyen yöntemleri Doppler ile nabiz takibi, vücut isisinin ölçülmesi, vb kapsar Invaziv olmayan hemodinamik monitorizasyon ile ölçümler özel aygitlarla yapilir. Invaziv olmayan yöntemlerin gelismesi ile hastayi invaziv girisim riskine maruz birakmadan kolayca degerlendirmek mümkündür Monitorizasyonda Kullanilan Girisimler ve Kateterler Yanikli hastalarda havayolu güvenligini saglamak kadar damar yolu açmak da kritik öneme sahiptir.

Açilacak periferik kateter ideal olarak yanik alanindan uzak bir bölüme açilmalidir Eger uygun intravenöz girisim alani yoksa ya da bulunamiyorsa intraosseöz kemik içi yol da tüm hastalar için uygulanabilir.

Hastalara Foley kateter yerlestirilmelidir. Arteriyel Kan Basinci Monitorizasyonu Kan basinci, akan kanin damarlarda uyguladigi lateral kuvveti yansitir. Ventrikül sistolünden sonra sistolik kan basinci SKB en fazladir, diyastolden sonra en düsük kan basinci olan diyastolik kan basinci DKB gelir. Arteriyel basinç monitorizasyonu için invaziv olmayan ve invaziv monitorizasyon teknolojileri kullanilmaktadir Arteriyel kan basinci indirekt olarak; istenilen arterin proksimaline bir manson yerlestirilip sisirilmesi ve indirilirken arteriyel basincin dönmesiyle ölçülebilir veya direkt olarak vasküler sistemin kateterizasyonu ile ölçülebilir.

Invaziv olmayan yöntemlerle, kan basincinin ölçülmesinde osilotonometrik esasa göre otomatik olarak çalisan cihazlar gelistirilmistir Sfigmomanometre ve oskültasyon teknigi steteskopla invaziv olmayan kan basinci ölçümünde kullanilir. Bilgisayar destekli cihazlarla ölçüm zamani ayarlanmakta, istenen arakliklarla manset sismekte, sistolik basincin üstüne çiktiginda otomatik olarak bosalmakta; sistolik, diyastolik ve ortalama arter basinci ölçümlendirmektedir.

Invaziv yöntemlere göre hasta güvenligi bu yöntemin avantajlari arasindadir 9.

Otuz sekiz kritik hastada ölçümle yapilan bir çalismada, osilometrik yöntemle direkt arteriyel kan basinci ölçümleri karsilastirilmistir Çogunlukla direkt ölçüme göre düsük ölçüm veren indirekt kan basinci ölçümünün yogun bakim hastalarinda yeterli invaziv arteriyel kan basıncı ölçümü olmadigi kanisina varilmistir Santral Venöz Basinç Cvp Ölçümü yilinda kullanilmaya baslanan perkütan juguler venöz kanülasyondan bu yana CVP monitorizasyonu yapilmaktadir Invaziv hemodinamik monitorizasyon yöntemlerindendir.

Bu ölçüm sag ventrikülün dolmadüzeyinin bir indeksidir.

Yazı dolaşımı

Perioperatif santral venöz girisim birçok klinik durumda travma, cerrahi ya da sivi durumlarinin dogru ölçülmesi gereken durumlardaki diger hipovolemik durumlarin tiyazid içeren antihipertansifler gereklidir 9,10,11,12,13,14,15,16,17, Invaziv arteriyel kan basıncı ölçümü bir hacim degil, basinç ölçümüdür. Fakat basinç ölçümlerinin kan volümünün vasküler kompliyansa oranini yansittigi kabul edilerek, yogun bakim hastalarinda veya cerrahiye giden hastalarda göreceli kan volümünü degerlendirebilmek için CVP kullanilmaktadir.

CVP monitorizasyonu için, eksternal veya internal juguler vene, subklavian veneveya seyrek olarak femoral veya antekubital vene kateter yerlestirilmesi gerekir.

Zaman ve maliyet disinda, invaziv arteriyel kan basıncı ölçümü görülen fakat invaziv arteriyel kan basıncı ölçümü sonuçlar dogurabilecek komplikasyonlari olabilir. En sik komplikasyonlar artere girme invaziv arteriyel kan basıncı ölçümü 7hematom 4hemotoraks 8aritmi 8 olarak bildirilmektedir Geç komplikasyonlar arasinda kateter migrasyonu, embolizasyon ve infeksiyon sayilabilir Saglikli ölçüm için kateterin ucu, toraks içindeki venlerden birinde tercihen vena kava superiorun sag atriuma açildigi yerde olmalidir.

Ölçüm sirasinda sag atriyum düzeyi referans sifir düzeyi olarak alinmalidir. Elektronik ölçüm, basinç dalgalarinin izlenmesi, bu dalgalardan tanisal degeri olan bazi bilgilerin elde edilmesine ve kateter ucunun lokalizasyonunun saptanmasina olanak saglamasi nedeni ile tercih edilir Spontan solunumda inspirasyon, pozitif basinçli ventilasyonda ise ekspirasyon sirasinda CVP daha düsüktür.

Ancak bazi özel durumlarda daha yüksek CVP ile yeterli CO saglanabilir 9,10,11,12,13,14,15,16,17,18,19,20, CVP, sol kalp dolum basinçlari için güvenilir bir parametre olmadigindan, sivi durumunun yakin takibi gerekiyorsa pulmoner arter kateteri PAK takilmalidir.

Komplikasyonlar Hemodinamik monitorizasyon teknolojilerinin kullanimi sirasinda yogun bakim hastalarinin zarar görmesinin en aza indirilmesi gerekir. Hemodinamik monitorizasyon teknolojilerinin uygulanma yöntemlerinin komplikasyonlarin gelisiminde etkili oldugu bilinmektedir 7,8,9,8,9,10,11,12,13,14,15,16,17,18,19,20,21, Invaziv olmayan yöntemlerinin kullanilmasiyla olusan komplikasyon bildirilmemistir.

Ancak invaziv yöntemlerin kullanilmasi arteriyel kanülizasyon, santral venöz kateterizasyon ve pulmoner arter kateterizasyonlari sonucu gelisen bir çok komplikasyon bildirilmistir. Hemodinamik monitorizasyon teknolojilerinin uygulanmasi ve kullaniminin deneyimli ve bilgili ekipler hekim ve hemsire tarafindan yapilsa bile bu komplikasyonlarin gelisebilecegi, sadece oranlarinda belirgin azalmalarin olabilecegi görülmüstür.

Bir 14G veya 16G intravenöz IV kateterin el üstüne veya distal önkola takilmasi, kolun orta toraks hizasinda tutulmasi ve basincinin izlenmesiyle ölçülür. Basincin devamliligi kolun proksimalden turnikelenmesi sirasinda PVP basinç artisinin görülmesiyle kanitlanir.

On bes olguda beyin cerrahisi operasyonu sirasinda ölçümle CVP ile karsilastirilmis ve yüksek korelasyon gösterdigi bulunmustur Ciddi kan kaybinda ve hemodinamik bozukluklar sirasinda CVP ve PVP arasindaki bu korelasyonun daha da arttigi görülmüstür. Pulmoner Arter Monitorizasyonu Invasiv hemodinamik monitorizasyon uygulanmasi karari dikkatli düsünülerek karar verilmelidir.

Hedefe yönelik tedavilerde yararlarinin olmamasi pulmoner arter kateterine olan ilgiyi azaltmistir Alfa adrenerjik blokerler yüksek tansiyon hastalarda kardiyak output ile iliskili en uygun manipülasyon önyüktür preload Doku organ perfüzyonu normal, dolma basinçlari normal olma durumunda kaçinilmalidir En uç noktaya oksijen dagiliminin yeterliliginin degerlendirilmesinde kullanimi yanik soku yönetiminde hala yer almamistir Bir kateter araciligi ile pulmoner Çin yemeği ve kalp sağlığı ve kama basincinin ölçülerek hemodinamik degisikliklerin yakindan izlenmesine olanak saglayan bir kateterizasyon yöntemidir.

Uzun süredir pulmoner arter kateterinin dogru endikasyonda kullanilip kullanilmadigi ve kullanildigi endikasyonlarda hasta sonuçlarini outcome degistirip degistirmedigi konularinda tartismalar vardir Son olarak Rivers ve arkadaslarinin 36 yilinda yayinlanan, siddetli sepsis ve septik soktaki hastayi içeren çalismalarinda, hedefe yönelik erken tedavi uygulanan hastalarda hastane mortalitesinin daha düsük ve oksijen erisimi parametrelerinin daha iyi oldugu görülmüstür. Bu çalismanin olumlu sonuçlari, hedefe yönelik tedavinin erken baslanmis olmasina baglanabilir.

Bilindigi gibi septik sokta hücre düzeyindeki metabolik problemler sitopatik hipoksi sokun daha geç evrelerinde ortaya çikmaktadir.

Hemodinamik parametrelerin hedeflendigi grupta mortalitenin belirgin derecede az oldugu görülmüstür Bu çalismalarda farkli sonuçlar elde edilmis olmasi, arastirmalarda tedavi gruplarinda tedaviye ragmen supranormal degerlere ulasamayan ve kontrol grubunda kendiliginden supranormal invaziv arteriyel kan basıncı ölçümü ulasan hastalarin varligi ve oksijen erisimi ve oksijen tüketiminin hesaplanmasinda ortak degiskenlerin kullaniliyor olmasina matematik esgüdüm baglanabilir.

Pulmoner kapiller kama basinci PCWPCO, mikst venoz oksijen satürasyonu SvO2 gibi önemli hemodinamik degisikliklerin ölçülebilmesi, kritik hastalarin hemodinamik durumunun belirlenmesinde, sivi ve ilaç tedavisinin yönlendirilmesinde önemlidir. Bilinen komplikasyonlar yaninda, daha kötü hastalarda PAK takma gereksinimi oldugu için, bu hastalarin takilmayanlara göre morbidite ve mortalitesinin daha yüksek olmasinin beklenmesi nedeniyle PAK ile randomize kontrollü çalismalara ihtiyaç duyulmaktadir Hasta takibinde PAK kullanma sikligi, PAK yerlestirme sikligi, egitim hastanesi olup olmamasi basariyi etkilemektedir.

PCWP traselerinin degerlendirilmesi, yorumlanmasi, doktorlar arasinda farklilik göstermektedir. Sivi infüzyonundan ve isi degisikliklerinden daha az etkilenen sürekli PAK ölçümünün intrakardiyak santlarda ve yanlis yerlestirildiginde güvenilirliginin daha az oldugu bildirilmistir Kesin kontrendikasyonlari olmamakla birlikte, tüm santral venöz girisimlerin kontrendikasyonlari PAK için de yüksek tansiyondan şeker pancarı. Swan ve arkadaslari tarafindan yilindan itibaren PAK kritik hastaligi olan hastalarda kullanilmaya baslanmistir PAK birçok parametrenin direkt ölçümünü saglar ve kardiyak performansin durumu hakkinda önyük [preload], ardyük [afterload], CO bilgi verir Direkt akimli PAC gelistirilmesine kadar, hasta basinda parametrelerin tek bir alet ile degerlendirilmesine imkân veren baska bir yöntem invaziv arteriyel kan basıncı ölçümü 9,10,11,12,13,14,15,16,17, PAC internal juguler, subklavian ya da femoral ven gibi bir ven araciligiyla yerlestirilir.

Bu islem sirasinda steril tekniklere uyulur. Kateter kullanimina ait komplikasyon olasiliklarinin dahil edilmesi, kateterin yararli etkilerini azaltmistir.

Bildirilen komplikasyon oranlari ve komplikasyon tipleri risk seviyesini izah etmemektedir. Kateteri kullanan yogun bakim ekibinin bilgileri ve yorumlari uygun yapilmasi, kateterin agresif uygulanmasi da mortalite oranini arttiran sebepler arasindadir.

Kateter takilan hastalarda terapötik girisim skor sistemi Therapeutic Intervention Scoring System-TISS skorlarini kateter çekildikten sonra dahi, kateter olmayan hastalara göre daha yüksek bulmuslardir. Viellard-Baron ve arkadaslari tarafindan vurgulanan olasi durumdakine benzer sekilde, kateterden elde edilen bilgilerin, agresif sivi veya inotrop destek gibi zararli olabilecek tedavi yöntemlerinin uygulanmasina neden olabilecegidir.

.: Process List

Genel anlamda kabul edilen görüs randomize kontrollü çalismalara gerek oldugu, kateterden elde edilen bilginin yorumlanmasi ve anlasilmasi ile egitimin iyilestirilebilecegi yönündedir. Spesifik hasta gruplarinda göreceli risk yarar oraninin halen kesin olarak belirtilememis olmasi nedeniyle ve ayrica kateter yoluyla fizyolojik durum hakkinda bilgi saglanabilmesinden dolayi birçok yogun bakimda kateter kullanmaya devam etmektedir 9,10,11,12,13,14,15,16,17, Monitorizasyonda PAC kullanilmasi ile dört ana konu degerlendirilir 9,10,11,12,13,14,15,16,17,18 ; a.

Sag, sol veya her iki ventrikül fonksiyonunun degerlendirilmesi b. Hemodinamik degisikliklerin monitorizasyonu c. Farmakolojik ve nonfarmakolojik tedavinin belirlenmesi d. Prognoz hakkinda bilgi saglanmasi.

Invaziv arteriyel kan basıncı nedir?

Pulmoner arter kateterizasyonunun kullanilabilecegi durumlar, klinik olarak net olmayan veya hemodinamik degisikliklerin oldukça hizli degisebilecegi durumlar olarak özetlenebilir. Balonlu, akim yönetimli pulmoner arter kateterlerinin Swan-Ganz kateteri yapilmasi ve klinik uygulamaya girmesi hasta basinda kalbin en önemli pompa odacigi olan sol ventrikül performansinin saptanmasina olanak saglamis ve kritik durumdaki hastalarin tedavisi ve izlenmesinde yeni bir çigir açmistir.

Iki veya üç lümenli pulmoner arter kateterleri mevcuttur. Çift lümenli kateterlerde, bir lumeninden balonun sisirilmesi, invaziv arteriyel kan basıncı ölçümü distalde açilan diger lümenin ucundan ise intravasküler basincin ölçülmesi ve kan örnegi alinmasi mümkündür. Üç lümenli kateterlerde, proksimal hat kateterin uç kismindan yaklasik 30 cm öncesinde sonlanir, bu hat vasitasiyla es zamanli olarak sag atriyum ve PA veya oklüzyon basinçlari ölçülebilir. Yogun bakim ünitelerinde siklikla kullanilan kaleterler, dört lümenli olup kateter ucunun 4 cm proksimalinde, kateter yüzeyinde termistor ile temas eden elektrik kablosunun bulundugu bir lümen daha içerir.

Bes lümenli kateterler de mevcut olup, besinci lümen kateterin uç kismindan yaklasik 40 cm proksimalde açilir. Bu besinci lümen, periferik damar yolunun yetersiz veya sinirli oldugu veya büyük venIerden uygulanmasi gereken ilaçlarin dopamin, epinefrin verilecegi durumlarda, sivi veya ilaç uygulamalari için ilave santral yol saglar 9,10,11,12,13,14,15,16,17, Mikst Venöz Oksijen Satürasyonu Pulmoner arter kateteri PAK distal yolundan mikst venoz oksijen satürasyonu SvO2 veya PAK takilmadan da santral venöz yoldan santral venöz oksijen satürasyonu ölçümü için kan alinabilir.

Bu kateterin ucundan geçen oksijene bagli ve oksijensiz hemoglobin miktarlarini ölçebilmek için kizilötesi dalga boyu kullanilmaktadir Mikst venöz oksijen, sistemik oksijen kullaniminin bir göstergesidir. Dolasim sisteminin en önemli amaci organ perfüzyonunun saglanmasidir. Dolasimin fonksiyonel durumu ve dolayisiyla organ perfüzyonu, CO ve oksijen sunumuyla DO2 oksijen kullanimi arasindaki iliskiden çikarilabilir Bu yüzden, CO ve DO2 azalinca, oksijen kullanimini sabit tutmak için oksijen tutulumu artar, mikst venöz oksijen satürasyonu düser.

Bu nedenle, yillardir hemodinamik degerlerin tedaviyle normalin invaziv arteriyel kan basıncı ölçümü degerlere çikarilmasi üzerinde pek çok çalisma invaziv arteriyel kan basıncı ölçümü ve tartisma süregelmektedir Yakin zamanda erken dönemde önceden belirlenmis hemodinamik hedeflere ulasilacak sekilde tedavinin septik sokta mortaliteyi azalttigi gösterilmistir.

Uygun sivi resüsitasyonu yanik sokunun tedavisinden ziyade korunmayi ve engellemeyi amaçlar 48, Sivi replasmani perfüzyonu saglamak için yeterli olmali sivi yüklenmesine neden olmamalidir 50, Kan basinci, idrar çikisi, juguler venöz dolgunluk, cilt perfüzyonu ve deri turgoru gibi kardiyak fonksiyonlarin klasik bulgulari yogun bakim hastalarinda güvenilir degildir Oksijen erisimi formülüne bakildiginda üç önemli parametre oldugu görülür: 1 hemoglobin düzeyi, 2 oksijen doygunlugu, 3 kan akimi.

Klinik uygulamalarda çogunlukla kan basincinin akimin iyi invaziv arteriyel kan basıncı ölçümü göstergesi oldugu düsünülür ve tedavi yaklasimi kan basincina göre belirlenir.

Nitekim Wo ve arkadaslarinin 56 ani derin hipovolemik sok gelisen kritik hastayi içeren çalismasinda, ortalama arteriyel kan basincinin en düsük degeri ile kardiyak indeks arasinda uyum gözlenirken, tüm basinç degerleri degerlendirildiginde bu uyumun son derece yetersiz oldugu bulunmustur. Çocuklarda, kalp hizindaki degisim, kan basinci ve kapiller dolmanin normale dogru ilerlemesi terapötik sürecin sonucunun daha iyi bir göstergesidir Pek çok yanik merkezinde resüsitasyonda yaygin sivi kullanimi ile ilgili literatür miktari oldukça artmistir Idrar çikisi kalp hizi primer monitorizasyonda bulunsa da, veriler genis yanikli hastalarin sivi tedavisindeki monitorizasyonun mevcut standartlarini desteklememektedir 50, Daralmis nabiz basinci tek basina sistolik kan basincina göre daha erken sok Hipertansif diyabet hastalıklarından kurtulmanın yolları Trombosit Sayisi Genis yaniklari olan hastalar yanik sonrasi dönemde erken trombositemi gösterir.

Lökosit Miktari Yanik hastalarinda nötrofil sayisinda azalmaya bagli geçici lökopeni yaygindir.

• Yüksek tansiyonu hafifletmek için egzersizler
• Türk Yoğun Bakım Dergisi
• İnvaziv Kardiyovasküler Sistem Monitörizasyonu | Article | Türkiye Klinikleri
• Sadece sağlık dişler ve kalp
• Invaziv arteriyel kan basıncı nedir? - beargraphics.de
• İnvaziv ve non-invaziv kan basıncı ölçümü
• Yüksek tansiyon diyeti ile

Gümüs sülfodiyazin kullanimina bagli geçici lökopeni olabilir Laktat Miktari Laktat mortalitenin güçlü bir belirteci olmasina ragmen, serum laktatinin resüsitasyonda kullanimi açik degildir Laktat ve baz açigi BD bagimsiz degiskenler olarak hareket eden resüsitasyon belirteçleri olmasina ragmen, idrar çikisi, ortalama arter basinci, serum laktat ve baz açigi arasinda düsük bir korelasyon vardir Serum laktatin degisimi hemostatik durum hakkinda bilgi verir Genis yanikli hastalarin sonuçlarinin bagimsiz olarak tahmininde ya da yaniklilarin sivi resüsitasyonunda laktat ya da baz açiginin kullanilmasini öneren veriler yetersizdir 25,26,27,28,29,30,31,32,33,34,35,36,37,38,39,40,41,42,43,44,45,46,47,48,49,50,51,52,53,54,55,56,57,58,59,60,61, Vücut Sicakligi Monitorizasyonu Yanik hastalarinda hipoterminin yan etkileri kesinlikle göz ardi edilemez.

Vücut isisi düsük olan hastalarin vücut isisinin düzeltilmesi ile metabolik cevap azaltilabilir Yanik hastalarinda doku perfüzyon durumunu bagimsiz ve dogru olarak ortaya koyan bir monitorizasyon yöntemi söylenemediginden yanik hastalarinin erken resüsitasyon dönemindeki monitorizasyonunda çeliskiler mevcuttur 25,26,27,28,29,30,31,32,33,34,35,36,37,38,39,40,41,42,43,44,45,46,47,48,49,50,51,52,53,54,55,56,57,58,59,60,61,62,26,27,28,29,30,31,32,33,34,35,36,37,38,39,40,41,42,43,44,45,46,47,48,49,50,51,52,53,54,55,56,57,58,59,60,61,62,63,64,65,66,