Köken hastalık sağlık kalp dalgaları
SENKOP (BAYILMA) TANI VE TEDAVİSİ
Sporcularda Ani Kardiyak Ölüm: Klinik Pratikte Güncel Yaklaşımlar Burak Açar, Meryem Kara Yüksek İhtisas Educational köken hastalık sağlık kalp dalgaları Research Hospital, Cardiology Clinic, Ankara, Turkey Anahtar Sözcükler: Sporcu, ani kardiyak ölüm, kalp hastalıkları Öz Sporda görülen ani ölümler nadir olmakla birlikte oldukça trajik durumlardır ve spora katılım öncesi sağlık değerlendirmeleri sırasında altta yatan kardiyovasküler nedenlerin saptanmasıyla önlenebilmektedir.
Kardiyovasküler hastalığı olan sporculardaki ani kardiyak ölüm riski sporcu olmayan, kardiyovasküler hastalığı olan kişilere göre daha yüksektir.

Derleme yazımızda, sporcularda köken hastalık sağlık kalp dalgaları gelebilecek ani kardiyak ölüm sebepleri ve güncel kılavuzlar eşliğinde yaklaşımlara yer verilmiştir. Giriş Ani kardiyak ölüm trajik bir olaydır ve bazen ölüme kadar herhangi bir belirti vermeyebilir.
Konjestif Kalp Yetmezliği Nedir?
Tanım olarak ani kardiyak ölüm AKÖtanıklı vakalarda semptomların başlamasından sonra bir saat içerisinde, tanık olunmayan vakalarda ise ölümün 24 saat içerisinde gerçekleşmesidir 1. Sporcular genellikle toplumdaki en sağlıklı, dayanıklı ve genel olarak üstün fiziksel başarılara sahip bireyler olarak nitelendirilmektedir.

Antrenman veya yarış sırasında oluşan beklenmedik sporcu ölümleri toplum üzerinde olumsuz bir etki yaratmaktadır. Sporcularda ani ölüme kardiyak hastalıklar dışında pulmoner hastalıklar, serebrovasküler hastalıklar ve ilaçlar da sebep olabilir.
İletişim Ücretlerimiz
Spor yarışmalarına katılan genç erişkinlerin ani ölüm riskinin spor yapmayanlarla karşılaştırıldığında 2,5 kat daha fazla olduğu belirtilmektedir 3. Harmon ve arkadaşlarının Amerika Birleşik Devletleri'nde yaptıkları 10 yıllık veriyi içeren çalışmada, sporcularda ölüm vakası saptanmış ve bu olguların 79 tanesinin AKÖ nedeniyle hayatlarını kaybettiği bildirilmiştir 4.
Yine aynı çalışmada, yarışmacı sporcularla eğlence amaçlı spor yapanlar arasında AKÖ insidansının benzer olduğu saptanmıştır 7. Sporcularda AKÖ insidansını tam olarak saptamak zor olsa da, genel kabul gören oran 'de tür 48. Bu vakaların çoğunda ani ölüm, ne yazık ki kardiyak hastalıkların ilk belirtisi olmaktadır, başka bir deyişle sınırlı sayıda hasta öncü kalp hastalıklarının farkındadır.
Prematür Ventriküler Kompleks (PVC)
Sporcularda Ani Kardiyak Ölüm Sebepleri Ani ölümler genetik hastalıklar ve sonradan edinilen hastalıklara bağlı olabilmektedir. Sonradan edinilen hastalıklar arasında miyokardit, koroner arter hastalığı ve bunlara ek olarak kardiyak travma ve yanlış ilaç kullanımı sayılabilir 9.

Ani kardiyak ölümlerin genetik sebepleri arasında hipertrofik kardiyomiyopati, aritmojenik sağ ventrikül kardiyomiyopatisi ve diğer aritmik hastalıklar uzun QT sendromu ve katekolaminerjik polimorfik ventriküler taşikardi yer almaktadır.
Bu hastalıklar spor yarışmaları veya antrenmanlar sırasında malign aritmilere yol açabilmektedir Bu aritmileri egzersiz sırasında meydana gelen fizyolojik değişiklikler, katekolamin seviyesindeki değişiklikler, asidoz, dehidratasyon ve elektrolit imbalansı tetiklemektedir Otozomal dominant olarak aktarılır ve erkeklerde daha fazla gözlenir.
Hastalık evrelemesi Ann Arbor evreleme sistemine göre yapılmaktadır.
Klinik olarak yorgunluk, dispne, göğüs ağrısı, senkop semptomları görülebilirken, asemptomatik de olabilir Klasik HKMP üfürümü sol ventrikül çıkış yolu obstrüksiyonundan kaynaklanan sol sternal kenarda en iyi duyulan kreşendo-dekreşendo karakterindeki üfürümdür. Pulmoner hipertansiyonun neden olduğu oskültasyon bu hastalardaki üfürümü mitral yetmezlik üfürümünden ayırmada kullanılabilir.
HKMP üfürümü Valsalva manevrası ile şiddetlenir.

Ekokardiyografi, kalbin manyetik rezonans görüntülemesi MRG veya bilgisayarlı tomografi ile kalbin görüntülenmesinde en az bir miyokard segmentinde, sadece sol ventrikül yüklenmesi ile açıklanamayan, 15 mm ve üzerinde olan sol ventrikül duvar kalınlaşması HKMP olarak tanımlanır Sol ventrikül çıkış yolunda veya sol ventrikül içerisinde herhangi bir seviyede obstrüksiyon varlığı tanı için şart değildir.
Kesin HKMP tanısı konmuş hastaların birinci derece akrabalarında ise sol ventrikül kalınlığı için eşik değer 13 mm kabul edilmektedir HKMP hastalarında diyastolik disfonksiyon sıklıkla gözlenir, sol ventrikül doluş basınçlarının doppler ekokardiyografi ile değerlendirilmesi semptomların ve hastalığın evresinin değerlendirilmesinde önemlidir En sık ölüm sebebi ventriküler taşikardi ve ventriküler fibrilasyondur HKMP, bunların yanı sıra kalp yetersizliğine, tromboemboliye ve atrioventriküler bloğa sebep olabilir Amerikan Kalp Cemiyeti'nin kardiyovasküler anormalliği olan sporcular ile ilişkili kılavuzunda ise; genotip olarak HKMP saptanan ancak ekokardiyografik ya da manyetik rezonans incelemesinde sol ventrikül hipertrofisi saptanmayan ve ailesel ani kardiyak ölüm öyküsü olmayan sporcuların spor yapabilecekleri önerisinde bulunulmuştur Aynı kılavuzda kesin ya da olası HKMP fenotipi olan sporcuların düşük yoğunluktaki sporlar hariç yarışmalı sporlardan uzak durmaları da önerilmektedir.
Bunları da Okuyun
Bu skorlamanın içerisinde yaş, ailede ani ölüm öyküsü, açıklanamamış senkop, sol ventrikül çıkış yolu basınç farkı, maksimum sol ventrikül kalınlığı, sol atriyum çapı ve süreksiz VT parametreleri bulunmaktadır Farmakolojik ajanların kullanımı ya da profilaktik ICD implantasyonu sporcuların yarışmalı sporlara katılımına izin vermek için yeterli değildir, bu sporcular yarışmalı sporlardan uzak durmalıdır Koroner Arter Anomalileri Koroner arter anomalileri genç sporcularda görülen ani ölüm nedenleri arasında ikinci sırada yer almaktadır Bu anomaliler arasında sporcularda en sık ani ölüm nedeni, sol ana koroner arterin sağ sinüs Valsalvadan köken aldığı anomalidir 21 Sol sinüs Valsalvadan köken alan sağ koroner arter de aynı şekilde ani ölüme sebep olabilen bir anomalidir Ayrıca sol koroner arterin aorta ve pulmoner arter arasındaki seyrinden kaynaklanan anomaliler ani kardiyak ölümle güçlü bir ilişkiye sahiptir.
Koroner arter anomalisinin klinik yelpazesi asemptomatikten, göğüs ağrısı, kalp yetmezliği, miyokard infarktüsü ve ani kardiyak ölüme kadar uzanabilmektedir. İstirahat EKG ve egzersiz testleri spesifik değildir ve tanı için klinik şüphe önemlidir.
- Panik Atak Mı?
- Kalp Ritim Bozukluğu ve Tedavisi Kalp çarpıntısı, kan basıncı yüksekliğinin, korku, endişe, stres durumlarının, aşırı kafein ya da alkol alımının sonucu olabildiği gibi kalp ritim bozukluğunun aritmi belirtisi olarak da ortaya çıkabilir.
- 29 yaşında yüksek tansiyon
Kesin tanı koroner anjiyografi ile konulabilmektedir Yanlış Valsalvadan köken alan koroner arter anomalili sporcular için onarım sonrasında; semptomu olmayanlar, egzersiz testleriyle gösterilmiş iskemi veya aritmi kanıtı olmayanlar için onarımdan 3 ay sonra yarışmalı sporlara katılım düşünülebilir önerisi yapılmıştır Aritmojenik Sağ Ventrikül Kardiyomiyopatisi Aritmojenik sağ ventrikül kardiyomiyopatisi ASVKventriküler aritmi, kalp yetersizliği ve ani kardiyak ölüm ile seyreden ilerleyici bir kalp kası hastalığıdır Kalp kası hücrelerinin yerini yağ dokusunun alması karakteristik histolojik bulgusudur Çoğu vaka otozomal dominant olarak aktarılır Tanısı, daha önce tanımlanmış EKG bulgularını ve ekokardiyografi EKO bulgularını içeren majör ve minör kriterlere göre konur Ayrıca profilaktik ICD implantasyonu yapılmış olması sporcuların yarışmalı sporlara katılımına izin verilmesi için yeterli değildir denilmiştir 17 UQTS, QT aralığının uzaması ile seyreder ve genelde adrenerjik aktivasyon ile tetiklenen ventriküler aritmiler meydana gelir.
Ortalama olarak 14 yaş civarında hastaneye başvururlar UQTS hastalarında, QT uzatan ilaçlardan kaçınılması, elektrolit bozukluklarının düzeltilmesi ve genotip spesifik tetikleyicilerden UQTS 1 hastalarında yüzme gibi kaçınılması önerilir.
Tedavi yöntemleri öncesinde belirtiler ve semptomlar ile sağlık kuruluşuna başvuran hasta için öncelikle kalp yetmezliği tanısı koyulması gerekir. Bunun için fiziksel muayene ardından, kalp fonksiyonlarının araştırılması için bazı tetkikler yapılır. Bunlar arasında en etkili yöntem olarak ekokardiyografi EKO olarak bilinir.
Aynı kılavuzda asemptomatik fenotipik,negatif genotipik sporcuların QT uzatan ilaçlardan uzak durmaları, elektrolit dengesizliği ve dehidratasyondan kaçınmaları, hipertermiden uzak durmaları, kişisel eksternal defibrilatör bulundurmaları ve takımlar tarafından acil durum planlarının yapılması koşuluyla spora devam etmeleri düşünülmelidir önerisinde bulunulmuştur 17 Katekolaminerjik Polimorfik Ventriküler Taşikardi Bu hastalarda normal kalp, normal EKG vardır ancak emosyonel stresle veya egzersizle tetiklenen polimorfik ventriküler taşikardiye maruz kalmaktadırlar 27 Klinik prezantasyon genelde hayatın ilk 10 yılında emosyonel stres sonrasında veya egzersizle ortaya çıkar Tanısını koymak zordur, çünkü kardiyak yapı değerlendirmeleri ve EKG normaldir, dolayısıyla bu hastalarda tanıyı koymak için egzersiz testi yapılması gerekir Günümüzde klinik tanı için kriterler henüz belli değildir, şüphelenilen olgularda genetik analiz yapılması gerekebilir.
Brugada Sendromu Brugada sendromu tanısı kendiliğinden veya ilaç provokasyonu sonrası 2.
- Üçüncü alan günlük hayatımızda pek yer etmeyen ancak giderek önemi artan bir tıp alanıdır.
- Çocuklarda Bayılma Doğuştan kalp hastalıkları Doğuştan kalp hastalıkları, hamileliğin erken dönemlerinde ortaya çıkan, bebek doğduğu andan itibaren kalbinde bulunan yapısal hastalıklardır.
- Yüksek tansiyona karşı karabiber
Brugada sendromunu provoke eden ilaçlardan, aşırı alkol alımından, ağır yemeklerden ve ateşli hastalıklardan kaçınılması önerilir Brugada sendromunda ani ölümün önlenmesindeki tek tedavi seçeneği ICD implantasyonudur 17 Asemptomatik Brugada sendromlu sporcuların provoke eden ilaçlardan uzak durması, elektrolit dengesizliği ve dehidratasyondan kaçınması, hipertermiden uzak durması, kişisel eksternal defibrilatör bulundurması ve takımlar tarafından acil durum planlarının yapılması koşuluyla spora devam etmesi sağlanabilir önerisinde bulunulmuştur 17 Miyokardit Genç sporcularda egzersizle ilişkili ani ölüm sebeplerinden bir tanesi olmasına rağmen literatürde çoğu olguya otopsi ile tanı konmuştur Miyokardit aktif döneminde ve takip eden aya kadar yağlar ve kalp sağlığı aktivitelerine katılım istenmez.
Klinik bulguları iyileşen, herhangi bir aritmisinin olmadığı Holter gibi yöntemlerle ispatlanmış olan hastalar yarışmalı spor aktivitelerine devam edebilirler.
- Halk ilaçları ile arteriyel hipertansiyon tedavisi
- KARDİYOLOJİ ÜNİTESİ | Rana Beşe Sağlık Polikliniği
- Prematür Ventriküler Kompleks (PVC) - beargraphics.de
- DrSistem - Çocuklarda Kalp Hastalığı
- Bayındır Sağlık Grubu
Genelde artmış vagal tonusa bağlıdır ve fizyolojik kabul edilir. Bazı sporcularda düşük kalp hızına bağlı kaçış ritmi de görülebilir. Semptomu olmayan hastalar eğer yapısal kalp hastalığı yoksa yarışmalı sporlara katılabilirler.
Kanser ve Yaşam Bölümünü
Atrioventriküler Blok AV blok tespit edilen sporcular mutlaka yapısal kalp hastalığı açısından değerlendirilmelidir. Gerekli görülen hastalarda egzersiz testi ve elektrofizyolojik çalışma önerilir Birinci derece AV blok Yapısal kalp hastalığı olmayan ve PR süresi 0,3 s altında olan sporcular yarışmalı sporlara katılabilir.
İnsanların Seni Gizlice Kıskandığını Gösteren 8 Davranış
Tip I ikinci derece AV blok Yapısal kalp hastalığı olmayan ve egzersiz sırasında bloğu düzelen asemptomatik hastalar yarışmalı sporlara katılabilirler. Yapısal kalp hastalığı olan hastalarda ise kalp hastalığının tipine göre hareket etmek gerekmektedir Tip 2 ikinci derece AV blok Bu tip bloğu olan sporcularda kalıcı pil endikasyonu vardır ve yarışmalı köken hastalık sağlık kalp dalgaları katılamazlar Her türlü semptomatik hastaya kalp pili implantasyonu yapılmalıdır.
Ventriküler ektopi, ventriküler ekstrasistol, ventriküler prematür vuru, ventriküler prematür depolarizasyon olarak da bilinir. Tanım Ventriküller içerisinde ektopik bir odaktan köken alan prematür vuru. Ektopik Vuruların Kökeni İletim sistemi boyunca pacemaker hücre grupları spontan depolarizasyon oluşturma kapasitesine sahiptir. Depolarizasyon hızı yukarıdan aşağı doğru azalmaktadır: sinoatriyal düğümde en hızlı; ventriküller içerisinde en yavaştır. Ek pacemakerlardan çıkan ektopik impulslar normalde yukarısındaki kendisinden daha hızlı olanlar tarafından baskılanır.
Edinsel AV tam blok Bu sporcular kalp pili yerleştirilmeden herhangi bir spor aktivitesine katılamazlar Erken atriyal atımlar Bu sporcularda eğer yapısal kalp hastalığı yoksa her türlü spora katılabilirler 41 Hasta sinüs sendromu ya da uygunsuz sinüs taşikardisi Asemptomatik hastalar, yapısal kalp hastalığı yoksa her türlü spora katılabilirler Diğer Aritmiler Atriyal flutter WPW yokluğunda Bu hastalarda atriumdan ventriküle geçen uyarı sayısı ve yapısal kalp hastalığı değerlendirilerek spora katılıma karar verilmelidir Egzersiz ile birlikte aktivite düzeyi ile uyumlu olacak şekilde ventriküler cevap oluşuyorsa veya AV nod blokajı olan hastalarda uygun şekilde ventrikül cevap varsa ve yakın zamanda hızlı ventrikül cevaplı atak geçirmemişse sınırlandırılmış sporlara katılabilirler.